De Willy Knippenbergprijs is vernoemd naar de Nederlandse katholieke priester, classicus, historicus en onderwijzer drs. Willy Knippenberg (1910-2005), die geldt als een van de peetvaders van de regionale geschiedbeoefening in Noord-Brabant.

Hij stond aan het begin van de oprichting van enkele Brabantse musea en was daarin lange tijd bestuurlijk actief. Daarnaast stimuleerde hij tot op hoge leeftijd de volkskunde en het onderzoek naar de natuurlijke historie van de provincie, gebieden waarop hij ook zelf actief was.

De Knippenbergprijs is in 2007 ontstaan uit een gezamenlijk initiatief van Stichting Brabants Heem, Het Noordbrabants Museum, Historische Vereniging Brabant, De Leerstoel Cultuur in Brabant en het Nederlands Centrum voor Volkscultuur.

De prijs bestaat uit een bronzen schijf met aan de ene kant een afbeelding van Willy Knippenberg en aan de andere kant een aantal heemkundige motieven.

De Knippenbergprijs wordt iedere twee jaar uitgereikt aan een persoon of vereniging in Brabant die een activiteit ontplooit heeft in de geest van Knippenberg. De winnaar ontvangt een geldbedrag en alle genomineerden krijgen een oorkonde.